Probeert de coronacrisis ons iets duidelijk te maken?

Het nieuwe coronavirus Covid-19 brengt de denderende stoomlocomotief van het Westerse kapitalisme en materialisme knarsend en piepend tot stilstand. De impact van deze minuscule ziektemaker op ons leven is ongekend. Tienduizenden mensen lieten wereldwijd het leven en honderdduizenden zijn besmet. Deze crisis neemt proporties aan waarvan we de gevolgen nog lang niet overzien.

Een beklemmende stilte heerst in mijn omgeving. De aanblik van al die gesloten winkels en organisaties dwingt stilte en reflectie af. Er hangt iets onheilspellends in lucht. Is dit nog maar het begin van veel meer …?
Lege straten en afgerolde rolluiken doen denken aan oorlogstaferelen. Angst en onzekerheid over de toekomst beheersen nu de gedachten van velen.  

Ook positieve gevolgen   

Maar het moet gezegd, deze crisis brengt ook mooie dingen voort. Dingen die lang niet mogelijk leken of we zelfs afgeleerd waren. Bijvoorbeeld solidariteit over de generaties heen. ‘Omdat ik wil dat jij niet besmet wordt of overlijdt, blijf ik in mijn kot.’
En ook krijgen we onverwachts de kans om (even?) uit de ratrace van het leven te stappen. Dit virus geeft ons plots de gelegenheid om meer tijd te investeren in onze gezinnen en huwelijken. Hebben we misschien wat schade in te halen? Ja, dat zou zomaar eens kunnen.

En zelfs de natuur haal ‘opgelucht’ adem. Dieren nemen ruimte die ze aan de opdringerige mens kwijtspeelden, terug in bezit. Sommige verschijnen zelfs op plaatsen waar ze nooit eerder gezien werden. Vissoorten die dreigden uit te sterven, krijgen een nieuwe kans. En zelf rivierwater wordt hier en daar terug helder. Wat een effect als de mens even in zijn ‘hok’ wordt opgesloten. Hij moet nu vaststellen dat het ook ánders kan.

Alleen als het niet anders kan?

En eigenlijk is dat best een dramatische vaststelling. Want blijkbaar zijn we als mensheid niet of veel te weinig in staat om zonder druk toch te werken aan een eerlijker, rechtvaardiger, gezonder en beter leven voor iedereen op aarde. Het lijkt er sterk op dat we alleen een andere, betere weg inslaan als de meest aantrekkelijke en gemakkelijkste weg definitief afgesloten wordt.

Toch staat nu vooral de trieste en aangrijpende kant van deze crisis op de voorgrond. Mensen kunnen geen – of nauwelijks op een ‘goede’ manier – afscheid nemen van hun geliefden. Het is verschrikkelijk.
Naast het menselijke leed wordt ook onze economie hard geraakt. De gevolgen van deze crisis gaan we zeker voelen in onze levenswijze en in onze portemonnee. Tegelijkertijd moeten we leren ons leven en leed in perspectief te zetten. Want wat moeten al die miljoenen mensen op onze planeet zeggen die het nog véél slechter hebben dan wij? En die altijd al in deze omstandigheden leefden, of in nog ergere?

Deze coronacrisis zet veel mensen aan het denken, valt me op. En ook het woord ‘corona’ dat ‘krans’ of ‘kroon’ betekent, zet aan tot reflectie. Zou er achter de schermen een gevecht gaande zijn over wie wij in ons leven ‘kronen’? Is er een geestelijke strijd gaande om ‘de kroon’, de macht op aarde?  

De verdoofde mens

Persoonlijk heb ik het gevoel dat God doorheen deze ellende de verdoofde mens probeert te bereiken. Ik hoed me ervoor om te spreken van ‘oordelen en straffen’ die God over de aarde uitstort. Wel vraag ik me af hoeveel vriendelijke en subtiele pogingen God al ondernomen heeft om tot de harten van de mensen te spreken? Om hen erop te wijzen dat Hij bestaat. Dat Hij de wereld en de mens uit liefde schiep. Dat Hij graag een persoonlijke relatie met ieder wil. Maar helaas is de mens hardleers.

Verstaat hij dan enkel nog de taal van ellende en miserie? Gaat de mens dán pas nadenken over de levensvragen? Is het pas als hij geen kant meer uit kan en machteloos is, dat hij omhoog durft te kijken? In oorlogstijd stromen de kerken vol …

Groot zwart monster

Nu staat die grote denderende, nietsontziende stoomlocomotief die onze Westerse levensstijl symboliseert, stil.
Recht voor onze neus.
We mogen haar nu even diep in de ogen kijken. Dat beest dat we als mensheid al decennia slaafs en trouw volgen.
Die ongevoelige machine die we onderdanig moeten zijn in ruil voor een eigen huis, welvaart en luxe.
En hebben we haar niet zelf gecreëerd? Haar niet zelf op het spoor gezet, ons ‘gouden kalf’?
Het moest en zou altijd méér en gróter en snéller en béter zijn.
Nu is ze plots totaal onverwachts en abrupt stilgezet. Misschien omdat het de enige optie was om de mens wakker te schudden en tot een ommekeer te bewegen?  

De wereld op drift  

Deze ‘verplichte quarantainetijd’ duwt ons met de neus op de feiten. Wat hebben we er als mensheid tot nog toe van gebakken?
Waar waren we naar op weg?
Hoeveel mensen zijn er ondertussen afgehaakt en konden of wilden niet meer mee in de ratrace van het (Westerse) leven?
Durven we de noodsignalen die al lang klonken nu wél tot ons door te laten dringen?

De wereld is langzaam op drift geraakt en begint te tollen. De impact van de klimaatverandering wordt met het jaar groter en zichtbaarder. Overstromingen, ondraaglijk hete zomers, droogte, gigantische bosbranden, moordende hongersnoden, oorlogen, politieke patstellingen, terrorisme en onbekende virussen. Zal het lukken om vanuit deze crisis nu toch tot die levensnoodzakelijke veranderingen te komen?

Een toontje lager

Misschien moeten we ermee beginnen om onszelf weer als ‘mens’ te zien, als schepsel. En niet als schepper die alles in de hand heeft. Ja, we kunnen veel. En toch kunnen we ook weer zo weinig.
Laten we dit momentum nemen om eens eerlijk naar die ravage te kijken die we op onze aarde hebben aangericht …
En laten we terug de plaats innemen die ons als mens in deze schepping toebehoort. Niet die van Schepper en God, maar van schepsel en verantwoordelijk beheerder van de aarde.

In Jesaja hoofdstuk 45 vind je een aantal mooie verzen hierover terug. “De Heer zegt: “Het zal slecht aflopen met de mensen die ruzie zoeken met hun Maker. Ze zijn maar als een potscherf tussen andere scherven. Durft soms de klei tegen de pottenbakker te zeggen: ‘Wat maak je?’ Of durft de pot die de pottenbakker gemaakt heeft soms van zijn maker te zeggen: ‘Hij kan er niets van!’? Je kan ook niet tegen je vader zeggen: ‘Waarom heeft u mij gemaakt?’ Of tegen je moeder: ‘Waarom heeft u mij op de wereld gezet?’ Ik heb de aarde gemaakt en de mensen die daarop wonen. Ik heb dat gedaan. Mijn handen hebben de hemel gemaakt. Ik heb de zon, de maan en de sterren bevolen hoe ze moeten gaan. Overleg nu met elkaar: wie heeft jullie van tevoren gezegd wat er ging gebeuren? Dat was Ik toch, de Heer? Er is geen andere God dan Ik. Alleen Ik ben een rechtvaardige, reddende God. Een andere God is er niet. Volken van de aarde, kom naar Mij als je gered wil worden. Want alleen Ik ben God. Want Ik zweer bij Mijzelf dat Ik de waarheid heb gesproken toen Ik zei: ‘Iedereen zal zich voor Mij moeten buigen. Iedereen zal alleen bij Mij zweren.’ Ze zullen van Mij zeggen: ‘Alleen de Heer is rechtvaardig. Alleen de Heer is machtig. Iedereen moet naar Hem toe gaan.’ “

Elke knie zal zich buigen

Nu heeft ieder mens nog de vrijheid om te zeggen en te denken wat hij wilt. Maar er komt een tijd, en die is niet veraf meer, dat élke knie zich zal moeten buigen voor God. Dan zal iedereen toegeven dat God werkelijk bestaat. “Want God wil dat iedereen in de hemel, op de aarde en onder de aarde de knieën zal buigen voor Jezus. Hij wil dat iedereen hardop zal toegeven dat Jezus de Heer is. Want dat eert God de Vader! (Filippenzen 2: 10-11).

Laten we als mensheid terugkeren naar onze Schepper. Zijn verordeningen en geboden weer volgen. Laten we terug alleen Hem aanbidden en alle eer en lof geven. Alleen dan kan het écht goed komen, met ons en met deze wereld. Dan gaan we wonderen zien gebeuren!